Podczas drugiej wojny światowej wiele kobiet odegrało decydującą rolę na arenie wywiadu i szpiegostwa, przeciwstawiając się naziście i będąc niejednokrotnie kluczowymi postaciami w wojennych poczynaniach. Ich działalność często owiana jest tajemnicą, a ich historie bywają równie fascynujące, co dramatyczne.
Niezaprzeczalnie jedną z najbardziej znanych kobiet szpiegów jest Violette Szabo, Francuzka o brytyjskich korzeniach, która pracowała dla tajnego wykonawczego SOE (Special Operations Executive). Jej misja „Amphibian” miała na celu rozbicie linii komunikacyjnych i logistycznych Hitlera. Szabo, znana ze swojego odwagi i determinacji, została przerzucona do okupowanej Francji, gdzie prowadziła sieć szpiegowską pomagającą w przygotowaniach do D-Day. Jej historia nie miała jednak szczęśliwego zakończenia – została schwytana, torturowana a następnie stracona w obozie koncentracyjnym Ravensbrück.
Kolejną przebiegłą i nieustraszoną szpieginią była Noor Inayat Khan, córka indyjskiego mistyka i nauczyciela oraz amerykańskiej matki, którą często nazywano „Nightingale Radio”. Gdy służyła jako agentka SOE, jej umiejętności operatora radiowego pomagały w utrzymywaniu ważnych linii komunikacyjnych dla francuskiego ruchu oporu. Noor została aresztowana przez Gestapo po tym, jak jej sieć została zdradzona i pomimo brutalnych przesłuchań nigdy nie zdradziła swoich towarzyszy ani misji. Jej lojalności i odwagi nie można przecenić. W 1944 roku Noor została stracona w obozie Dachau.
Osobą, która w Polsce może być wzorem odwagi jest Krystyna Skarbek, znana również jako Christine Granville. Była ona pierwszą i długoletnią agentką brytyjskiego wywiadu – obowiązki te wykonywała nie tylko podczas wojny światowej, ale także po jej zakończeniu. Jej praca, uwzględniająca wywiad, sabotaż i ewakuacje, była niezwykle istotna dla sojuszników. Skarbek, która była uosobieniem odwagi i sprytu, przekazała informacje, które przyczyniły się do sukcesu operacji lotniczych w Polsce oraz pomogła w ewakuacji kilkuset oficerów z okupowanej Warszawy.
Nie można zapomnieć o Nancy Wake, najbardziej poszukiwanej kobiecie przez Gestapo, za której głowę wyznaczono cenę wysokości 5 milionów franków. Wake była szpieginią działającą w ruchu oporu w Marsylii i później przewodziła oddziałom partyzantów we francuskich górach. W trakcie swojej działalności „Biała Mysz”, jak nazwano ją ze względu na swą przebiegłość i umiejętność unikania gestapo, odegrała kluczową rolę w sabotowaniu niemieckich zdobyczy i późniejszej inwazji w Normandii.
Rozważmy też życie Soni d’Artois, młodej Kanadyjki, która dołączyła do Special Operations Executive i została wyszkolona jako spadochroniarka i sabotażystka. Jej zadania były niezwykle niebezpieczne – obejmowały m.in. demontaż linii kolejowych i rozbrajanie niemieckich zaopatrzeniowców.
Pamiętajmy również o Pearl Witherington, która jako "Marie", była głównym trzonem siatki Werwolf działającej w rejonie centralnej Francji. Jej ucieczki przed wrogimi siłami, udane dywersje, które często kończyły się eksplozjami oraz zarządzanie ogromnymi dostawami sprzętu, to tylko niektóre z powodów, dla których Pearl jest uznawana za jedną z najbardziej wpływowych i efektywnych agentek II Wojny Światowej.
Te kobiety, wraz z wieloma innymi, które pracowały w cieniu i często bez uznania, odegrały wybitne role w działaniach wojennych. Ich historie są skomplikowane, pełne niezwykłych dokonań, osobistych poświęceń, oraz – niestety – również tragedii. Ich działalność była determinowana nie tylko odwagą i siłą charakteru, ale także sprytem, inteligencją i zdolnością adaptacji w najbardziej ekstremalnych warunkach. Kobiety te, choć nie zawsze widoczne w podręcznikach historii, były fundamentem wielu działań wywiadowczych i stały się uosobieniem poświęcenia i męstwa niezbędnego do walki o wolność oraz pokonania jednego z największych tyrani XX wieku.